Prawa dziecka fundamentem ochrony młodych w sieci

25 marca 2025

Dostęp do internetu stał się nieodłącznym elementem życia dzieci i młodzieży, przynosząc ogromne korzyści, ale jednocześnie poważne zagrożenia. Bezpieczeństwem i dobrobytem psychicznym młodych w sieci zajął się pierwszy w Polsce Panel Obywatelski Dzieci i Młodzieży, którego organizację aktywnie wsparł UNICEF Polska. Podczas spotkania edukacyjnego przed przygotowaniem rekomendacji, rozmawialiśmy m.in. o tym, że zapisy dotyczące praw dziecka powinny stanowić fundament dyskusji o cyberbezpieczeństwie.

Internet może wspierać prawa dziecka – daje dostęp do edukacji, rozwija pasje, umożliwia komunikację, wyrażanie siebie i wspiera dzieci z niepełnosprawnościami. Jednocześnie może naruszać inne prawa: narażając na przemoc, wyzysk, dezinformację czy utratę prywatności. Może także wpływać negatywnie na zdrowie psychiczne.

Dla UNICEF Polska dzieci i młodzież są nie tylko odbiorcami decyzji, ale powinni być ich współtwórcami. Dlatego zdecydowaliśmy się aktywnie wesprzeć Fundację Pole Dialogu w organizacji Panelu Obywatelskiego Dzieci i Młodzieży. To przedsięwzięcie wpisuje się w naszą wizję budowania społeczeństwa, w którym prawa dziecka są fundamentem, a młodzi ludzie mają realny wpływ na otaczającą ich rzeczywistość. To właśnie w czasie tego wydarzenia pomagaliśmy młody uczestnikom panelu lepiej zrozumieć temat, aby mogli odpowiedzieć na pytanie: Gdybyś był/ była odpowiedzialny/ odpowiedzialna za uczynienie internetu bezpieczniejszym dla młodych ludzi, co zrobiłbyś/ zrobiłabyś, aby chronić siebie i swoich przyjaciół przed szkodliwymi treściami?

W ostatni weekend odbyła się część edukacyjna projektu, podczas której uczestnicy zapoznali się z wiedzą ekspercką, dowiadując się więcej o temacie oraz związanych z nim wyzwaniach.

Budując zasady bezpieczeństwa w internecie, musimy pamiętać, że nie mogą one odbierać dzieciom innych praw – takich jak wolność, rozwój, dostęp do informacji czy swoboda wypowiedzi. Bezpieczeństwo nie może oznaczać nadmiernej kontroli ani ograniczeń. Z drugiej strony dzieci i młodzież muszą się w sieci czuć bezpiecznie. Kluczowe jest więc zachowanie równowagi między ochroną a poszanowaniem praw, między bezpieczeństwem a wolnością

– wskazywała podczas swojego wystąpienia Agnieszka Gołębiowska, Kierownik Zespołu Edukacji i Partycypacji UNICEF Polska.

Prawa dziecka powinny być podstawą dyskusji o cyberbezpieczeństwie i wyznaczać ramy dla każdej rekomendacji dotyczącej ochrony młodych ludzi w sieci. Kluczowe jest, aby włączać dzieci i młodzież w te dyskusje

– podkreślała.

12 i 13 kwietnia, w czasie drugiej części Panelu, nazywanej deliberacyjną, grupa młodych panelistek i panelistów będzie rozmawiać o konkretnych rozwiązaniach i wypracowywać konkretne rekomendacje dla Ministerstwa Cyfryzacji, które prowadzi konsultacje zapisów ustawy o ochronie i dostępu do treści szkodliwych.

Panel Obywatelski Dzieci i Młodzieży wzoruje się na panelach obywatelskich, które są metodą prowadzenia konsultacji społecznych, z powodzeniem wykorzystywaną w wielu krajach. To nie tylko narzędzie edukacyjne i rozwojowe, ale także wzmacniające poczucie sprawczości w młodych osobach. To forma poznania opinii oraz zaangażowania młodych osób w tworzenie prawa, które ich bezpośrednio dotyczy i wpływa na ich życie.