Rekordowy wzrost głodu i niedożywienia na świecie – alarmujący raport

19 maja 2025

Szósty rok z rzędu pogarsza się sytuacja żywnościowa w najbardziej narażonych regionach świata. W 2024 roku ponad 295 milionów ludzi doświadczyło ostrego głodu, a liczba osób dotkniętych katastrofalnym brakiem żywności osiągnęła rekordowy poziom. Konflikty, wstrząsy gospodarcze i ekstremalne warunki pogodowe napędzają ten kryzys, szczególnie dotkliwy dla dzieci. ONZ wzywa do pilnych działań i zwiększenia finansowania, ostrzegając przed tragicznymi konsekwencjami dalszego braku interwencji.

Jak wynika z nowego Global Report on Food Crises (Globalny Raport o Kryzysach Żywnościowych, GRFC) w 2024 roku ponad 295 milionów ludzi w 53 krajach i terytoriach doświadczyło ostrego głodu – to wzrost o 13,7 mln w porównaniu z rokiem wcześniejszym. Niepokojący jest wzrost rozpowszechnienia ostrego braku bezpieczeństwa żywnościowego, które obecnie dotyka 22,6 proc. ocenianej populacji. Już piąty rok z rzędu wskaźnik ten utrzymuje się powyżej 20 proc.

Liczba osób doświadczających katastrofalnego głodu (Faza 5 IPC/CH) w tym samym okresie wzrosła ponad dwukrotnie, osiągając 1,9 mln – najwięcej od czasu rozpoczęcia monitoringu przez GRFC w 2016 roku.

Raport pokazuje, że konflikty, wstrząsy gospodarcze, ekstremalne zjawiska klimatyczne i przymusowe przesiedlenia nadal powodują brak bezpieczeństwa żywnościowego i niedożywienie na całym świecie, co ma katastrofalny wpływ na wiele i tak już niestabilnych regionów.

Niedożywienie, szczególnie wśród dzieci, osiągnęło ekstremalnie wysokie poziomy, między innymi w Strefie Gazy, Mali, Sudanie i Jemenie. Prawie 38 mln dzieci poniżej piątego roku życia cierpiało na ostre niedożywienie podczas 26 kryzysów żywieniowych.

Raport zwraca również uwagę na gwałtowny wzrost głodu spowodowany przymusowymi przesiedleniami. Prawie 95 mln ze 128 mln osób przymusowo przesiedlonych – w tym osoby wewnętrznie przesiedlone (IDP), osoby ubiegające się o azyl i uchodźcy – żyje w krajach dotkniętych kryzysami żywnościowymi, takich jak Demokratyczna Republika Konga, Kolumbia, Sudan i Syria.

Global Report on Food Crises jest kolejnym bezlitosnym oskarżeniem świata niebezpiecznie zbaczającego z kursu

– powiedział António Guterres, Sekretarz Generalny ONZ.

Długotrwałe kryzysy są teraz pogłębiane przez kolejny, nowszy: dramatyczne zmniejszenie ratującego życie finansowania humanitarnego, które reagowałoby na te potrzeby. To więcej niż porażka systemów – to klęska ludzkości. Głód w XXI wieku nie powinien mieć miejsca. Nie możemy odpowiadać na puste żołądki pustymi rękami i odwróceniem się plecami

– dodał.

Kluczowe czynniki ostrego braku bezpieczeństwa żywnościowego i niedożywienia:

Konflikty pozostały głównym czynnikiem ostrego braku bezpieczeństwa żywnościowego, dotykając około 140 mln ludzi w 20 krajach i terytoriach. W Sudanie potwierdzono wystąpienie głodu, a inne krytyczne obszary z ludnością doświadczającą katastrofalnego poziomu ostrego braku bezpieczeństwa żywnościowego to: Strefa Gazy, Sudan Południowy, Haiti i Mali.
Wstrząsy gospodarcze, w tym inflacja i dewaluacja walut, przyczyniały się do głodu w 15 krajach, dotykając 59,4 mln ludzi – nadal prawie dwukrotnie więcej niż przed pandemią COVID-19, pomimo niewielkiego spadku od 2023 roku. Niektóre z największych i najbardziej przedłużających się kryzysów żywnościowych były głównie spowodowane wstrząsami gospodarczymi, w tym w Afganistanie, Sudanie Południowym, Syryjskiej Republice Arabskiej i Jemenie.
Ekstremalne zjawiska pogodowe, w szczególności susze i powodzie wywołane przez El Niño, przyczyniły się do kryzysów żywnościowych w 18 krajach, dotykając ponad 96 mln ludzi, w tym w Afryce Południowej, Azji Południowej i Rogu Afryki.

Według prognoz GRFC, braki żywnościowe prawdopodobnie utrzymają się w 2025 roku, ponieważ Globalna Sieć Przeciwdziałania Kryzysom Żywnościowym przewiduje największe w historii raportu zmniejszenie finansowania humanitarnego na ten cel.

Wezwanie do zdecydowanej zmiany w celu przerwania cyklu kryzysów żywnościowych

Brak bezpieczeństwa żywnościowego i niedożywienie osiągnęły rekordowe poziomy. Jednocześnie globalne finansowanie doświadcza najszybszego spadku od lat, a impet polityczny słabnie.

Przerwanie cyklu narastającego głodu i niedożywienia wymaga zdecydowanej zmiany – takiej, która priorytetowo traktuje oparte na dowodach i skoncentrowane na wpływie działania. Oznacza to łączenie zasobów, skalowanie skutecznych rozwiązań oraz umieszczanie potrzeb i głosów dotkniętych społeczności w centrum każdej reakcji.

Oprócz pomocy doraźnej, Globalna Sieć Przeciwdziałania Kryzysom Żywnościowym zaleca inwestowanie w lokalne systemy żywnościowe i zintegrowane usługi żywieniowe, aby zaradzić długoterminowym słabościom i budować odporność na wstrząsy – zwłaszcza w regionach podatnych na kryzysy, gdzie 70 proc. wiejskich gospodarstw domowych opiera się na rolnictwie jako źródle utrzymania i wyżywienia.