Cięcia funduszy pomocowych zagrażają życiu kobiet w ciąży

07 kwietnia 2025

W latach 2000-2023 liczba zgonów kobiet w okresie okołoporodowym spadła o 40 proc. Jednak z powodu obecnych drastycznych cięć w finansowaniu pomocy postęp ten zwolnił, a może nawet się cofnąć – ostrzega w najnowszym raporcie ONZ.

Opublikowany w Światowym Dniu Zdrowia raport Trends in maternal mortality (Tendencje w śmiertelności matek) wskazuje, że kobiety mają obecnie większe niż kiedykolwiek szanse na przeżycie ciąży i porodu, głównie z powodu lepszego dostępu do podstawowych usług zdrowotnych. Jednak zmniejszenie środków na pomoc humanitarną może to zmienić. Zamykane są placówki medyczne, brakuje personelu i pojawiają się problemy z dostawami niezbędnych leków – w tym tych ratujących życie w przypadku krwotoków, stanu przedrzucawkowego czy malarii, które są głównymi przyczynami śmierci kobiet w okresie okołoporodowym.

Kiedy matka umiera w czasie ciąży lub porodu, życie jej dziecka również jest zagrożone. Zbyt często tracimy oboje, z powodów, którym umiemy zapobiegać

– powiedziała Catherine Russell, dyrektor generalna UNICEF.

Globalne cięcia w finansowaniu usług zdrowotnych narażają na ryzyko coraz większą liczbę ciężarnych kobiet, szczególnie tych żyjących w najtrudniejszych warunkach, ograniczając ich dostęp do podstawowej opieki w czasie ciąży oraz wsparcia, którego potrzebują podczas porodu. Świat musi pilnie zainwestować w położne, pielęgniarki i lokalnych pracowników ochrony zdrowia, aby zapewnić każdej matce oraz dziecku szansę na przeżycie i rozwój

– dodała.

ONZ ostrzega, że bez pilnych działań kobiety w ciąży w wielu krajach odczują poważne skutki tych ograniczeń finansowania. Dotyczy to zwłaszcza kobiet w rejonach dotkniętych kryzysami humanitarnymi, w których liczba zgonów okołoporodowych jest już alarmująco wysoka. Dziewięć na dziesięć śmierci matek zdarza się w krajach o niskich lub średnich dochodach.

Globalnie prawie dwie trzecie zgonów okołoporodowych matek ma miejsce w krajach dotkniętych niestabilnością lub konfliktem. W takich warunkach ryzyko śmierci z przyczyn związanych z ciążą lub porodem w ciągu życia obecnie piętnastoletniej dziewczyny wynosi 1 na 51 przypadków. Dla porównania, w bardziej stabilnych krajach ten wskaźnik to tylko 1 na 593 przypadki. Najwyższe ryzyko występuje w Czadzie i Republice Środkowoafrykańskiej (1 na 24), niewiele mniejsze jest w Nigerii, Somalii i Afganistanie.

Raport podkreśla też, że oprócz zapewnienia w czasie ciąży, porodu i okresu poporodowego kluczowych usług, istotne są wysiłki na rzecz poprawy ogólnego stanu zdrowia kobiet poprzez zwiększenie dostępu do usług planowania rodziny, a także zapobieganie chorobom. Ważne jest też, żeby dziewczęta chodziły do szkoły oraz aby miały wiedzę i środki na ochronę swojego zdrowia.

W tym celu konieczne są pilne inwestycje. Obecnie jesteśmy daleko od osiągnięcia do 2030 roku celu ONZ dotyczącego przeżywalności kobiet w ciąży. Żeby tak się stało, wskaźnik śmiertelności matek musiałby spadać na świecie o około 15 proc. rocznie – przy obecnych wskazaniach sięgających zaledwie około 1,5 proc.