Roczne dzieci wśród ofiar gwałtów w trakcie konfliktu w Sudanie – „To musi się skończyć”

04 marca 2025

W brutalnym ogólnokrajowym konflikcie rozprzestrzeniającym się w Sudanie uzbrojeni mężczyźni dokonują gwałtów i napaści na tle seksualnym na dzieci, w tym nawet roczne niemowlęta. Wzywamy do podjęcia pilnych międzynarodowych działań w celu ochrony i wsparcia najmłodszych w tym kraju.

Dane dotyczące przemocy na tle płciowym w Sudanie rysują przerażający obraz kryzysu, jakiego doświadczają dzieci – od początku 2024 r. odnotowano 221 przypadków gwałtów i 77 aktów napaści na najmłodszych na tle seksualnym, głównie prób gwałtu. Zgłoszenia obejmują dziewięć stanów Sudanu, od południa do północy i od wschodu do zachodu.

Te liczby stanowią jednak jedynie niewielką część rzeczywistości – ofiary i ich rodziny często nie chcą lub nie są w stanie zgłaszać tych tragedii z powodu trudności w dostępie do adekwatnych usług, obawy przed stygmatyzacją, odrzuceniem przez rodzinę lub społeczność lub zemstą ze strony grup zbrojnych.

Należy przy tym podkreślić, że spośród zgłoszonych przypadków 147 dotyczy dziewczynek (to 66 proc). 33 proc. ofiar to chłopcy, co wymaga szczególnej uwagi, ponieważ mogą spotkać się ze stygmatyzacją i wyzwaniami dotyczącymi zgłaszania, szukania pomocy i dostępu do usług. Co szokujące, 16 ocalałych ma poniżej 5 lat, a czworo to roczne dzieci.

Informacje o gwałtach dokonywanych przez uzbrojonych mężczyzn na rocznych dzieciach powinny każdym wstrząsnąć do głębi i wymusić natychmiastowe działanie

– powiedziała Catherine Russell, dyrektor generalna UNICEF.

Miliony dzieci w Sudanie są zagrożone gwałtem i innymi formami przemocy seksualnej, która jest wykorzystywana jako taktyka wojenna. Jest to odrażające naruszenie prawa międzynarodowego i może stanowić zbrodnię wojenną. To musi się skończyć

– dodała.

Brutalna rzeczywistość tej przemocy i strach przed staniem się jej ofiarą zmuszają kobiety i dziewczynki do ucieczki z domów do innych miast, gdzie często trafiają do nieoficjalnych obozów dla osób przesiedlonych i gdzie mają bardzo ograniczony dostęp do potrzebnych zasobów. Ryzyko przemocy seksualnej jest w tych społecznościach bardzo wysokie, szczególnie wobec dzieci.

Chociaż skala wpływu przemocy seksualnej na ofiary jest często niewidoczna, może mieć poważne, długofalowe negatywne skutki, w tym powodować traumę, przymusową izolację lub odrzucenie przez rodzinę z powodu stygmatyzacji społecznej. Niesie również ryzyko ciąży, chorób przenoszonych drogą płciową, poważnych obrażeń i innych komplikacji.

UNICEF współpracuje z partnerami w celu tworzenia bezpiecznych przestrzeni, które zapewniają usługi w zakresie pomocy ofiarom przemocy na tle seksualnym, a także włącza je w zakres opieki w ośrodkach zdrowia i mobilnych klinikach oraz dostarcza pomoc medyczną Rozwijamy również potencjał pracowników socjalnych, psychologów i personelu medycznego oraz wysyłamy ich do miejsc w całym Sudanie w celu świadczenia usług społecznych, w tym wsparcia w zakresie zdrowia psychicznego i wsparcia psychospołecznego. Podejmujemy również działania w celu zwalczania szkodliwych norm i praktyk społecznych.

Powszechna przemoc seksualna w Sudanie budzi wśród ludzi strach – to dotyczy zwłaszcza dzieci. Strony konfliktu muszą dołożyć wszelkich starań, aby położyć kres tym poważnym naruszeniom praw najmłodszych. Te blizny wojenne są niewyobrażalne i długotrwałe

– podkreśliła Russell.

UNICEF domaga się, aby:

Rząd Sudanu i strony konfliktu przestrzegały zobowiązań wynikających z międzynarodowego prawa humanitarnego i praw człowieka w zakresie ochrony ludności cywilnej, zwłaszcza dzieci.
Natychmiast skończyło się wykorzystywanie przemocy na tle seksualnym jako taktyki wojennej.
Chroniona była podstawowa infrastruktura dostarczająca niezbędne usługi, aby ratujące życie działania mogły być kontynuowane.
Pracownicy humanitarni mieli możliwość bezpiecznego dostarczania pomocy, a rodziny – bezpiecznego dostępu do potrzebnego im wsparcia.
Bezpieczne i etyczne systemy gromadzenia informacji były traktowane priorytetowo, zarówno w celu wzmocnienia reakcji humanitarnej, jak i w ramach szerszych działań mających na celu pociągnięcie sprawców do odpowiedzialności.
W procesie podejmowania decyzji dotyczących finansowania programy walki z przemocą na tle seksualnym były traktowane przez darczyńców jako ratujące życie. Mamy coraz mniej czasu, aby zapobiec dalszemu rozprzestrzenianiu się kryzysu przemocy seksualnej w Sudanie, który dotyka dzieci i ma nadmierne i długotrwałe negatywne skutki.