Co piąte dziecko w Ukrainie straciło krewnego lub przyjaciela od czasu eskalacji wojny trzy lata temu

21 lutego 2025

UNICEF ostrzega przed niszczycielskim wpływem konfliktu na wszystkie dzieci w Ukrainie. Trzeci rok pełnoskalowej wojny był dla najmłodszych jeszcze bardziej śmiertelny niż rok wcześniejszy. Co piąte dziecko w Ukrainie wspomniało o utracie bliskiego krewnego lub przyjaciela od czasu eskalacji – wynika z ankiety opublikowanej przez UNICEF.

Liczba ofiar wśród najmłodszych w 2024 r. wzrosła o ponad 50 proc. w porównaniu z 2023 r. Ponad 2,5 tys. dzieci zostało zabitych lub rannych od lutego 2022 r. Rzeczywista liczba jest prawdopodobnie znacznie wyższa, ponieważ dane te uwzględniają tylko ofiary zweryfikowane przez ONZ. Ponad 1,6 tys. placówek edukacyjnych i prawie 790 placówek służby zdrowia zostało zweryfikowanych jako uszkodzone lub zniszczone w ciągu ostatnich trzech lat.

Zbyt długo śmierć i zniszczenie pozostawały stałym elementem życia dzieci w Ukrainie. Ten poziom przemocy powoduje ogromny strach i cierpienie oraz zakłóca każdy aspekt życia dziecka

– powiedziała Catherine Russell, dyrektor generalna UNICEF.

Dzieci muszą być zawsze chronione przed skutkami wojny, zgodnie z międzynarodowym prawem humanitarnym i prawami człowieka. Bardziej niż cokolwiek innego, najmłodsi w Ukrainie potrzebują trwałego pokoju i szansy na pełne wykorzystanie swojego potencjału

– dodała.

Wojna pozostawiła dzieci i nastolatków w obliczu głębokiej straty, wpływając na ich rozwój i dobrostan w krytycznych okresach ich życia. Doświadczenia z pierwszych trzech lat życia wpływają na zdrowie i naukę przez całe życie, a trzyletnie dzieci w Ukrainie znają tylko wojnę. Rodzice zgłaszają, że czują się wyczerpani fizycznie i emocjonalnie, co wpływa na życie rodzinne. Wojna zakłóciła też dostęp do podstawowych usług, na których polegają małe dzieci i ich rodzice.

Okres dojrzewania jest również szczególnie trudnym czasem dla młodych w Ukrainie. Niemal jedna trzecia nastolatków zgłosiła, że odczuwa taki smutek i brak nadziei, że przestała wykonywać swoje zwykłe czynności. Uczucia te są częstsze wśród dziewcząt.

Problemy ze zdrowiem psychicznym dzieci i młodzieży w Ukrainie pogarszają się z powodu izolacji. Wiele z nich spędza w schronach czy w piwnicach nieprzerwanie wiele godzin, tracąc możliwości socjalizacji i nauki. Niemal 40 proc. uczy się tylko online lub w systemie mieszanym, łącząc zajęcia stacjonarne ze zdalnymi. Wpływ na naukę jest ogromny, ze średnią stratą edukacyjną wynoszącą dwa lata w czytaniu i rok w matematyce.

UNICEF współpracuje z partnerami w całej Ukrainie. Zapewniamy krytyczne wsparcie ratujące życie, w tym dostęp do opieki zdrowotnej, bezpiecznej wody, pomocy pieniężnej, edukacji i usług ochrony dzieci w strefach przyfrontowych. Wspólnie naprawiamy i odnawiamy sieci wodno-kanalizacyjne oraz zapewniamy rodzinom z dziećmi dostęp do paliwa i odzieży, aby ogrzać je podczas surowych zim.

Jednocześnie UNICEF współpracuje z rządem i partnerami, aby wspierać odbudowę i długoterminowy rozwój oraz promować spójność społeczną poprzez wzmacnianie systemów ochrony, opieki społecznej, zdrowia i edukacji, które służą dzieciom i ich rodzinom. Muszą one zapewniać terminowe i wysokiej jakości niezbędne wsparcie i opiekę.

Obecnie na całym świecie zarejestrowanych jest 6,86 mln ukraińskich uchodźców, z czego prawie milion mieszka w Polsce. Dla dzieci z doświadczeniem uchodźczym dostęp do szkoły pozostaje wyzwaniem. Połowa najmłodszych w wieku szkolnym w krajach przyjmujących nie jest zapisana do krajowych systemów edukacji. Wpływa to nie tylko na ich możliwość uczenia się i interakcji z rówieśnikami, ale także rozwój niezbędnych umiejętności, które będą miały kluczowe znaczenie dla odbudowy Ukrainy. UNICEF kontynuuje współpracę z rządami, gminami i lokalnymi partnerami w celu wzmocnienia systemów, które zapewniają dzieciom z doświadczeniem uchodźczym wysokiej jakości edukację, opiekę zdrowotną i usługi ochrony.