Wysiedlenia zwiększają skalę niedożywienia dzieci na świecie

06 października 2023

Według nowych analiz UNICEF katastrofy klimatyczne doprowadziły w ciągu sześciu lat do przesiedlenia ponad 43 mln dzieci w 44 krajach. Oznacza to ok. 20 tys. takich przypadków dziennie. To właśnie przesiedlenia, konsekwencje zmian klimatu, ubóstwo, brak dostępu do bezpiecznej wody i opieki medycznej oraz rozwijające się konflikty są głównymi przyczynami występowania głodu na świecie.

Przygotowany przez UNICEF raport Children Displaced in a Changing Climate to pierwsza globalna analiza liczby dzieci zmuszonych do opuszczenia swoich domów w latach 2016-2021 z powodu susz, powodzi, burz i pożarów. Zawiera także prognozę na kolejne 30 lat. Pokazuje ona, że najwyższą bezwzględną liczbę przesiedleń dzieci, ze względu na ich narażenie na ekstremalne warunki pogodowe, odnotowano w Chinach i na Filipinach. Jednak, gdy weźmiemy pod uwagę wielkość populacji dzieci, skutkami burz najbardziej zostali dotknięci najmłodsi w małych państwach wyspiarskich, takich jak Dominika i Vanuatu. Powodzie były natomiast największym zagrożeniem dla dzieci w Somalii i Sudanie Południowym.

Dłuższe lub krótsze przesiedlenia wynikające z niestabilności pogodowej zwiększają skalę potencjalnego zagrożenia dla dzieci. W takich okolicznościach znacznie wzrasta prawdopodobieństwo oddzielenia dzieci od rodziców lub opiekunów. W efekcie najmłodsi są bardziej zagrożeni wykorzystaniem czy nadużyciami lub mogą stać się obiektem handlu dziećmi. Zakłócony jest też dostęp do edukacji i opieki zdrowotnej, co powoduje zwiększone narażenie na choroby i brak dostępu do niezbędnych szczepień . To właśnie przesiedlenia oraz konsekwencje zmiany klimatu, a także ubóstwo, brak dostępu do bezpiecznej wody i opieki medycznej oraz rozwijające się konflikty zbrojne są głównymi przyczynami występowania głodu na świecie

Renata Bem, Dyrektor Generalna UNICEF Polska

Powodzie i burze były powodem 95 proc., czyli ponad 40 mln przypadków zarejestrowanych przesiedleń dzieci w latach 2016-2021. Susze spowodowały ponad 1,3 mln wewnętrznych przesiedleń, a pożary – 810 tys., z czego ponad jedna trzecia miała miejsce tylko w 2020 r.

Raport prognozuje też, że w ciągu najbliższych 30 lat powodzie rzeczne mogą spowodować przesiedlanie prawie 96 mln dzieci, do kolejnych ponad 10 mln przypadków przyczynią się cyklony, a do ponad 7 mln – gwałtowne burze. W związku z coraz częstszymi i bardziej dotkliwymi zjawiskami pogodowymi będącymi konsekwencją zmieniającego się klimatu, rzeczywiste liczby najprawdopodobniej będą wyższe.

Na konieczność opuszczenia swoich domów szczególnie narażone są dzieci w krajach, które już zmagają się z nakładającymi się kryzysami, takimi jak konflikty zbrojne czy zapaść gospodarcza. W wielu miejscach na świecie takie właśnie okoliczności przyczyniają się też do rosnącej skali niedożywienia najmłodszych. Poważnie niedożywionych może być nawet 45 mln dzieci poniżej 5. roku życia, z czego 13,6 mln cierpi z powodu skrajnego niedożywienia, które nieleczone może prowadzić do śmierci.

Utrzymujące się poczucie zagrożenia powoduje, że miliony ludzi opuszcza swoje domy w poszukiwaniu bezpiecznego schronienia. Często wiąże się to z długą, wyczerpującą wędrówką, podczas której zdobycie pożywienia staje się wyzwaniem. Największe piętno odciska to na najmłodszych, dla których w tak trudnych warunkach, bez pomocy humanitarnej, głód oznacza śmierć.

UNICEF współpracuje z rządami w krajach najbardziej zagrożonych, aby lepiej przygotować się i zminimalizować ryzyko wysiedleń, a także opracować i wdrożyć strategie adaptacji do zmian klimatu w celu zmniejszenia ryzyka związanego z klęskami żywiołowymi. Natomiast, aby skutecznie walczyć z kryzysem niedożywienia w wielu miejscach na świecie prowadzimy systemowe i wszechstronne działania pomocowe: od prewencji głodu, po leczenie niedożywienia i długofalowe rozwiązania, które pozwalają zapobiegać nawrotom kryzysów żywnościowych na danym obszarze.

W związku z tym UNICEF Polska rozpoczyna w najbliższym czasie kampanię, mającą na celu pozyskanie środków na walkę z głodem w krajach najmocniej dotkniętych kryzysem żywnościowym.