Oświadczenie Teda Chaibana, Zastępcy Dyrektora ds. Działań Humanitarnych i Zaopatrzenia UNICEF po zakończeniu jego wizyty w Syrii, 23 stycznia 2025 r.
„Podczas mojej pięciodniowej wizyty w Syrii współpracowałem z władzami, społecznościami, zespołem krajowym ONZ, partnerami, rodzicami i dziećmi w Damaszku, Aleppo i Idleb.
Przesłanie jest jasne - jest nadzieja na lepszą przyszłość, ale aby utorować drogę do odbudowy i wykorzystać tę szansę, należy podjąć skoordynowane działania zarówno na szczeblu krajowym, jak i międzynarodowym. Od samego początku władze i globalni partnerzy muszą priorytetowo traktować okres przejściowy i wyzwania wynikające z ponad dekady nieustannego konfliktu, który pozostawił wiele miast, wsi i kluczową infrastrukturę w ruinie, a miliony ludzi zmusił do przesiedleń.
Kryzys humanitarny w Syrii pozostaje jednym z najbardziej złożonych na świecie. Miliony dzieci i rodzin nadal borykają się z tragicznymi warunkami w obliczu trwającej niestabilności i powolnej odbudowy.
Szacuje się, że 16,7 mln osób, w tym 7,5 mln dzieci, potrzebuje pomocy humanitarnej. Ponad 7,2 mln osób pozostaje przesiedlonych, wiele z nich cierpi z powodu surowych zim mieszkając w prowizorycznych schronieniach. Utrzymujący się kryzys gospodarczy doprowadził ponad 85% rodzin do ubóstwa.
40% szpitali i ośrodków zdrowia jest częściowo lub całkowicie wyłączonych z użytku. 13,6 mln osób potrzebuje dostępu do czystej wody, urządzeń sanitarnych i usług higienicznych. 2,4 mln dzieci nie uczęszcza do szkoły, a kolejny milion jest zagrożony jej porzuceniem, co potencjalnie pozbawia najmłodszych szans na lepszą przyszłość i utrudnia odbudowę kraju.
Dzieci były narażone na straszliwą przemoc i nadal borykają się z brakiem odpowiedniej ochrony. W ciągu ostatnich 13 lat ONZ zweryfikował około 25,5 tys. poważnych naruszeń praw dziecka w Syrii, w tym rekrutację do grup zbrojnych, okaleczanie i zabijanie. Stworzenie środowiska ochronnego dla najmłodszych jest priorytetem.
Niektóre z tych niedostatków zostały zilustrowane podczas mojej wizyty w Ma'arrat al Nu'man, mieście, które niegdyś kwitło i miało prawie 100 tys. mieszkańców. Teraz jest niesamowicie ciche. To miasto duchów, naznaczone przez prawie 14 lat nieustannego konfliktu. Poziom zniszczeń jest oszałamiający - usługi publiczne i infrastruktura leżą w gruzach.
Jednak pośród tych zniszczeń spotkałem rodziny zdeterminowane, aby odbudować swoje poprzednie życie. Ich odporność jest głęboko inspirująca, ale nie mogą tego zrobić sami. Natychmiastowe działania mają kluczowe znaczenie dla przywrócenia podstawowych usług i stworzenia odpowiednich warunków do powrotu po przesiedleniu.
Ten bezpieczny powrót nie może zostać osiągnięty bez zintensyfikowanych humanitarnych wysiłków w zakresie usuwania około 324 tys. niewybuchów i niewypałów (UXO) rozrzuconych po całym kraju. Te niewidzialne zagrożenia stały się główną przyczyną ofiar wśród dzieci w Syrii, zabijając lub raniąc ponad 116 dzieci tylko w grudniu 2024 roku.
Spotkałem 18-letniego Abdo, który w wieku 14 lat stracił kończynę z powodu wybuchu ładunku w 2020 r. Jego ojciec stracił wzrok podczas tego incydentu. Abdo, dzięki wsparciu UNICEF, otrzymał pomoc pieniężną, protetyczną i psychologiczną oraz został skierowany do szkoły zawodowej. Jest jednym z wielu poszkodowanych dzieci w Syrii.
Podczas mojej wizyty byłem świadkiem niezwykłej solidarności wśród syryjskich społeczności, które wspierały się nawzajem. Jednak ogromna skala potrzeb, spotęgowana istniejącymi wcześniej słabościami i obciążeniem usług, wywarła znaczną presję na tych ludzi. Należy to starannie uwzględnić w planach na okres przejściowy, a także w działaniach humanitarnych i naprawczych. Kobiety i dorastające dziewczęta muszą stać na czele tej transformacji, pomagając kształtować nową Syrię, odgrywając wiodącą rolę w rządzie, biznesie, pomocy humanitarnej i innych działaniach na rzecz budowania społeczności.
UNICEF pozostaje zaangażowany we wspieranie Syrii na jej drodze do odbudowy, zwłaszcza w jednoczeniu wysiłków na rzecz priorytetowego traktowania dobrobytu i przyszłości jej dzieci. W ciągu ostatniego roku pomogliśmy utrzymać główne systemy wodociągowe, docierając do ponad 7 mln ludzi z czystą i bezpieczną wodą. Prawie milion dzieci uzyskało dostęp do formalnej i pozaformalnej edukacji. Dotarliśmy także do 470 tys. najmłodszych (połowa z nich to dziewczęta) z niezbędnymi szczepionkami, które zapewnią im bezpieczną przyszłość.
Aby Syria mogła pójść naprzód, władze tymczasowe muszą być orędownikami procesu transformacji sprzyjającego włączeniu społecznemu, który obejmuje różnorodność narodu, szanuje wszystkie grupy etniczne i wzmacnia pozycję dziewcząt, chłopców, kobiet i mężczyzn. Poszanowanie równości płci i praw człowieka musi być kamieniem węgielnym przyszłości Syrii.
Społeczność międzynarodowa musi działać zdecydowanie, mobilizując zasoby w celu wzmocnienia tej transformacji. Złagodzenie sankcji i ułatwienie działań mających na celu wzmocnienie wysiłków na rzecz odbudowy może utorować drogę do trwałego postępu. Czas ma kluczowe znaczenie, oczekiwania są wysokie i potrzebne są szybkie wspólne działania, aby przywrócić nadzieję, pokój i stabilność.
UNICEF jest gotowy do przewodzenia tam, gdzie ma to największe znaczenie dla dzieci - zapewniając specjalistyczną wiedzę w zakresie podstawowej opieki zdrowotnej, dostępu do bezpiecznych źródeł wody, zaplecza sanitarno-higienicznego, edukacji i ochrony socjalnej.
Dzieci w Syrii muszą pozostać w centrum wszelkich działań. Ich przyszłość jest zagrożona. Razem wykorzystajmy tę szansę i działajmy odważnie, aby zapewnić lepsze jutro każdemu dziecku w Syrii”.